- İran'ın füze saldırısı ile tırmanan Ortadoğu riski, küresel mali piyasaların gündemini meşgul etse de, dün de bültemizde belirttiğimiz üzere, etkisi şimdilik 'sınırlı' kaldı. Pimi neredeyse 1 yıl önce çekilen 'bombanın' ilk günden itibaren tüm bölgeye yayılacağından endişe ediliyordu. Henüz bu noktada olmasak da, İsrail'in Hizbullah lideri Nasrallah'a yönelik düzenlediği suikast ve Lübnan'a sınırlı da olsa kara harekâtı başlatması ardından İran'ın misilleme olarak salı günü İsrail'e füze yağdırması ile tansiyon başka bir boyuta taşındı. 1967 Arap-İsrail Savaşından bu yana bölge en tehlikeli dönemlerinden birini yaşadığını göz ardı etmesek de, piyasaları asıl endişelendiren mevzunun, çatışmanın büyümesi durumunda, ABD İsrail'in müdefasına doğrudan müdahil olup olmayacağı noktasında olduğunun altını çizmek gerekiyor.
- Dün gün boyu haber akışından bu kritik sorunun cevabı aranırken, günün ilk yarısında, brent cinsi ham petrolün varil fiyatının 76 dolar seviyesini aşarak tedarik zincirinde kesinti yaşanır mı endişeni haykırırcasına son bir ayın zirvesine yükseldi. Güvenli liman edası ile dolar da değerlenmeye devam ederken, risklerin arttığı dönemlerin bir diğer rağbet gören enstrümanı olan altın, benzer bir şekilde dün günün ilk yarısında 2,663 dolar seviyesini test ederken, günün ikinci yarısında ise tablo bir miktar da olsun terse döndüğünü gördük.
- ABD Başkanı Biden, ABD'nin İsrail'in İran'ın nükleer tesislerine herhangi bir saldırısını destekleyip desteklemeyeceği sorusubna "hayır" cevabı vermesi ardından dünyada jeopolitik risklerin yarattığı tansiyonun hafiflediğini bile iddia edebiliriz. Altının ons fiyatı son günlerde test ettiği zirve seviyelerin altına gerilerken, brent petrol ise 74 dolar seviyesine gerileyerek gün içi zirvesinden yaklaşık %2 uzaklaştı. Hatta, ABD borsalarının sınırlı da olsa geceyi yükselişle tamamladığını bile söyleyebiliriz.
- Jeopolitik risklerin tırmanmaya başladığından bu yana Türk hisse senetlerinde var olan satıcılı havanın daha da derinleştiğini görüyoruz. BİST100 ana endeksi dünkü günü bankacılık hisseleri önderliğinde %3,6 düşüşle tamamlarken, endeks düşüş serisini altıncı güne taşımak suretiyle son altı ayın da en düşük seviyesini test etti. Borsa cephesinde panik satışlarının etkili olduğunu görüyoruz. Bu bağlamda, bankacılık endeksi %6,6 gibi oldukça sert bir satış baskısı ile karşı karşıya kalırken, haftanın ilk üç gününde %12'ye yakın geriledi! XBANK cephesinde 13,250 seviyesinin altında haftalık kapanışa dikkat etmemiz gerekiyor. Türk hisse senetlerinde dün yaşanan panik havasının likidasyon (ne var ne yok sat) eğilime döndüğünü de not etmemiz gerekiyor.
- Her ne kadar sert satış baskısında içinde olduğumuz coğrafya nedeniyle yaşanan jeopolitik gelişmelerin de payı büyük olsa da, arka planda reel sektörden gelen 'çığlığın' da etkili olduğunun itiraf etmemiz gerekiyor. Evvelki gün açıklanan ve büyümenin öncü göstergesi olan Türkiye PMI endeksinin pandeminden bu yana en düşük seviyeye geldiğini, sanayide çarkların durma notkasına geldiğini, faiz indirimlerinin yarattığı tahribatı uzun bir süredir tedavi etmeye çalışan TCMB'nin uyguladığı sıkı para politikasının bünyeden başka sorunlara yol açmaya başladığının bir kez daha altını çizmemiz gerekiyor. Hisse senetleri oldukça karamsar bir günü geride bırakırken, USDTRY kuru 34,20'li seviyelerde yatay, tahvil faizleri ve CDS risk priminde ise sınırlı da olsa yükseliş yaşandığını not edelim.
- Dün Türkiye cephesinde açıklanan iki adet veri dikkatimizden kaçmadı. Otomobil satışlarını iç talebin seviyesini ölçmek adına yakından takip ediyoruz. Bu minvalde, dün Otomotiv Distribütörleri ve Mobilite Derneği tarafından açıklanan veriye göre, Eylül ayında otomobil ve hafif ticari araç pazarı 2023 yılı Eylül ayına göre %9,4 azalarak 87,740 adet oldu. Öte yandan, Ticaret Bakanlığı Eylül ayı geçici dış ticaret rakamlarını yayımladı. İhracat geçen yılın aynı ayına göre %1,8 azalışla 22 milyar, ithalat ise %1,4 düşüşle 27,1 milyar dolar oldu. Dış ticaret açığı ise hemen hemen değişmeyerek 5,1 milyar dolar düzeyinde gerçekleşti.
- ABD borsaları 'sıkıntılı' başlayan günün gecesini önemli bir değişim kaydetmeden hatta minik de olsa artılar ile kapattı. Yeni gün başlangıcında, Çin borsası Golden Week tatili nedeniyle hâlen daha kapalı konumda olurken, günlerdir kendi iç siyasi gelişmeleri ile boğuşan ve sert satışlara sahne olan Japonya, bu sabah yeni Başbakan Ishiba'dan gelen açıklamalar ile iyimser bir seyir izlediğini görüyoruz. Japonya Merkez Bankası Başkanı Ueda ile yaptığı toplantının ardından, Japonya'nın ek bir faiz artırımı ortamında olmadığını belirtmesi, faiz artırım beklentilerinin azalmasına yol açarak bu sabah YEN'in dolar başına son altı haftanın en düşük seviyesine gerilemesine neden oldu. Zayıflayan YEN, ihracat odaklı ekonomisinin bundan fayda göreceği beklentisi ile Tokyo borsasının %2,3 yukarıya taşıdı. Dün şaşırtıcı bir şekilde %6,20 değer kazanan Hong Kong borsası ise bu sabah %3'ün üzerinde geriledi.
- Küresel mali piyasalarda yukarıda da değindiğim üzere jeopolitik risk algısı bir nebze de azalsa da, İsrail, Lübnan cephesinde İran destekli silahlı grup Hizbullah'a karşı bir yıl süren çatışmalarda en ölümcül gününü yaşadıktan sonra bu sabah erken saatlerde Beyrut'un merkezini bombalarken en az altı kişinin öldüğü açıklandı. Bununla birlikte, İsrail'in İran'a da misillemede bulunacağını açıklması ardından Tahran'ın nükleer veya petrol tesislerini hedef alabileceği öne sürülürken, böyle bir riskin gerçekleşmesinin piyasalarda 'ciddi' bir bozulmayı da beraberinde getireceğini düşünüyoruz.
- Veri akışından Türkiye cephesinde sabah saatlerinde Eylül ayı enflasyon rakamlarını takip edeceğiz. Anketlere göre aylık TÜFE artışının %2,2 olup yıllık gerçekleşmeyi de %48,3 seviyesine çekmesi bekleniyor. Hatırlanacağı üzere Salı günü İTO tarafından açıklanan İstanbul için TÜFE eşleniği olan geçinme endeksi aylık bazda %3,9 artış kaydederek moralleri bozarken, bugün açıklanacak veri için de yukarı yönlü risklerin var olduğuna işaret etmişti. Enflasyonun beklentilerin üzerinde sonuçlanması, faiz indirim beklentilerini de geciktirmek suretiyle, Borsa İstanbul üzerinde var olan satış baskısının da devam etmesine neden olabilir. Her hafta Perşembe günü olduğu üzere, TCMB ve BDDK'nın haftalık bültenlerini enine boyuna irdeleyeceğiz. Dünyada ise hizmet sektörü PMI endeksi ve ECB faiz toplantısının tutanakları takip edilebilir.
- Küresel mali piyasalar yeni güne temkinli ve yatay bir seyirle başladığını da not edelim. Riskin arttığı dönemlerde ilk takip ettiğimiz yön göstericilere bakarsak, petrolün varil fiyatı ve altın dünkü kapanış seviyelerinde yatay bir seyir izlerken, gümüşün ons fiyatı 32 doların hemen altında ve son 11 yılın zirvesinde işlem görüyor. Riskli varlık grubuna giren bitcoin, 61-62bin dolar seviyelerinde isteksiz görünümünü korurken, asıl yükselişin 68bin dolar seviyesinin üzerinde temiz bir haftalık yükselişle başlayacağını düşünüyoruz. ABD borsalarının vadeli işlemlerinde ise hafif de olsa satıcılı bir seyrin hâkim olduğunu görüyoruz.
Ekonomi Haberleri
Yayınlanma: 03 Ekim 2024 - 08:56
Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri
03 Ekim 2024 Perşembe İktisat Bank Güncel Piyasa ve Döviz Haberleri : Borsa İstanbul'da 'likidasyon' eğilimi: Endeks altı ayın dibinde...
Ekonomi Haberleri
03 Ekim 2024 - 08:56
İlginizi Çekebilir