Bazı ekonomi kelimeleri ve anlamları
Anahtar Para nedir?
Uluslararası ödemelerde birçok fonksiyon birden gören para. Örneğin; Bretton Woods Sistemi'nde Amerikan doları, değer standardı, döviz piyasalarına müdahale parası ve rezerv aracı olmak gibi çeşitli fonksiyonlar yapmış. Doların bu statüsünde bir miktar gerileme olmakla bugün de bu fonksiyonlarını önemli ölçüde sürdürüyor.
Dışsal Ekonomi nedir?
Mal ve hizmetlerin sosyal optimuma göre daha az veya daha fazla arzına neden olan özel bir piyasa başarısızlığı.
Dışsallık, bir bireyin üretim veya tüketime ilişkin bir faaliyetinin bir başka bireyin fayda fonksiyonunu etkilemesi. Negatif dışsallık ise söz konusu mal ve hizmetin sosyal optimumdan daha fazla, pozitif dışsallık ise mal ve hizmetin sosyal açıdan optimum olan miktardan daha az arzına neden olur.
En yaygın dışsallık örnekleri çevre kirliliği ve Ar-Ge faaliyetleri olarak açıklanabilir. Negatif dışsal ekonomilerde üretici toplum tarafından üstlenilen marjinal maliyetleri dikkate almaz ve aşırı üretime yönelir. Pozitif dışsallıkta ise, tam tersine, üretici toplum tarafından sağlanan faydayı dikkate almaz ve optimum düzeyin altında bir üretim gerçekleştirir.
Oransal Teminat nedir?
Üçer aylık dönemlerde hesaplanan ve borsa üyelerinin Hisse Senetleri Piyasası’nda gerçekleştirdikleri işlemlerin günlük ortalama tutarının %4'ü.