Aile şirketi kurmadan önce izlenecek yollar ve stratejiler neler?
Ailenizle, yakın akrabalarınızla; kuzenlerinizden birkaçıyla, dayı ya da amcanızla ortaklaşa iş kurma fikrini aklınızdan geçirmiş olabilirsiniz. Aktif olarak çalışmakta olduğunuz işinizden emekli olduktan sonra, akrabalarınız ya da ailenizden yakın kişilerle iş kurmayı düşünmüş ve iyi zaman geçirirken aynı zamanda da para kazanmayı istiyor olabilirsiniz.
Aile bireyleri ile iş kurarken de normal bir işe girişirken geçerli olan tüm planlamaların yapılması ve kararların alınması gerekmekte.
Aile ve akrabalarınızla iş kurmak istiyorsanız, yazının devamında aktarılacak olan, bu tür işlerin taşıdığı iyi ve kötü özelliklere göz atarak her türlü duruma karşı hazırlıklı olabilir ve gelecek zorluklara aileniz ve aynı zamanda çalışma arkadaşlarınızla kolaylıkla göğüs gerebilirsiniz.
Aile İşi Olsa Bile Disiplin Hala Geçerli
Aile işletmesi olarak kurulan kurumlar, aile bireylerinin çalıştığı, diğer kurumlara göre daha sıcak bir atmosfere sahip kurumlar olabilir fakat bu işletmelerin de kazanç sağlamaları ve işletmede çalışan kişilere gelir sağlaması gerekecek. İstikrarsız şekilde devam edecek olan işler ve sürekli olarak zarar açıklanması, işletmede beraber çalışmakta olan aile bireyleri arasında kötü rüzgarlar estirebilir. Bunun yanı sıra, aile işletmesi olsun ya da olmasın, ekonomik amaçlarla kurulan tüm işletmelerde mali bir kaygı söz konusu olacaktır ve mali, kanuni konularda yerine getirilmesi gereken yükümlülükler bulunacak. Tüm bu yükümlülükleri yerine getirirken aile bireylerinizle uyumlu bir şekilde hareket ettiğinizden ve iyi bir şekilde çalışmalarınıza devam ettiğinizden emin olun.
Ailesel İlişkiler ve İş İlişkisi
Kurmuş olduğunuz işletmenin uzun ömürlü olması, aylık olarak iyi kazançlar getirmesi ve devamlılığının sağlanması için işletme içerisinde belirli bir düzenin sağlanması gerekecek. Aile içerisinde bulunan bağlar, iletişim yapıları, işletme içerisinde farklı bir yapıya büründürülmeli. Ancak bu şekilde bir yol haritası izlenirse, işletmelerden iyi kazançlar sağlanabilir ve işletmenin ömrü uzun olur.
İşletme İçerisindeki Yetkili
İşletme içerisinde söz sahibi olacak, yönetimden sorumlu olacak, kısa ve uzun vadeli planlamalardan, satın almalardan ve yeni hizmetleri oluşturmak gibi işlerden sorumlu olacak kişilere ihtiyaç var. Aile içerisinde söz hakkı ve yönetim hakkı genellikle yaşta büyük ve daha olgun olan bireylerdedir fakat işletme içerisinde, yönetim konusunda deneyimi olan ve mali, planlama, satın alma gibi konularda bilgi birikimi olan bireylerin söz hakkı alması daha doğru olacak. İşletme içerisinde, yaşa bağlı olarak aile içerisinde duyulan hürmet ve saygıdan ziyade daha fazla profesyonel bir tavrın benimsenmesi ve bir iş arkadaşı gibi hareket edilmesi daha sağlıklı olacaktır. İşin profesyonel olarak götürülmesi herkes için en sağlıklısı olacak.
Ortak Hedefler ve Farklı Hedefler
Aile bireyleriniz ve akrabalarınız ile kuracak olduğunuz işletmelerde, başlangıçta bir amaç çevresinde birleşmiş ve bu amaç ile güdülenmiş, motive olmuş olabilirisiniz. Ya da kendiniz bu işletmeden farklı beklentiler içindeyken diğer akrabalarınız da daha farklı beklentiler içerisinde olabilir. Ortak olarak açılacak olan işletmelerde alınacak kararlar genellikle işletmenin iyiliği ve geleceği için verilmeli ve bireysel kararlardan çok herkesin katılımda bulunduğu, işletme için iyi olacak rasyonel kararların verilmesi ve uygulanması en iyi seçenek olacak.
İşletme İçerisinde Sınırların Oluşturulması
Daha önce belirttiğimiz gibi, ailenizle kurmuş olduğunuz işletmelerde yönetim pozisyonunda, aile içerisinde olduğu gibi yaşça daha büyük olan aile bireyleri söz almak isteyebilirler. Fakat yaşça daha küçük olan aile bireyleri yönetimde, satın almada ve pazarlama gibi konularda daha iyi ise yönetimde kimsenin kalbi kırılmasın ya da büyüklerin sözü tutulsun gibi düşünülmeden, bu genç ve başarılı kişiler yönetime getirilmeli. Unutmayın, işletme içerisinde sahip olacağınız iletişimi aile içerisinde sahip olduğunuz iletişimden daha resmi ve formal olarak oluşturmaya çalışın.
Öğrenme ve Adapte Olma Süreleri Farklı Olabilir
İşletme içerisinde herkesin farklı bir görevi olmalı. Aile fertlerinin genellikle yeteneklerine ve sahip oldukları bilgi birikimine göre görev ve yetki dağılımında bulunulacak olmasının yanı sıra bazı durumlarda, aile bireyleri kendi yetenekleri dışında ve hatta sevmedikleri işlerde, konumlarda çalışmak durumunda kalabilirler. Bu durumlarda, yeni pozisyonlara adapte olma konusunda bu kişilere biraz zaman tanıyın ve işe alışmaları için onlara anlayış gösterin.
İş Dışında da Zaman Geçirmeye Çalışın
Sürekli olarak iş ortamında zaman geçirmeye başlayan aile bireyleri ve akrabalar, zaman içerisinde, normal zamanlarda eskiden geçirdikleri zamanları ve güzel anları yakalayamaz ve aile bağlarından keyif alamaz hale geliyor. İş dışında da sürekli olarak iş konuşmalarının, hangi malların alınacağı ya da nerelere yeni hizmetler götürüleceği konusunda konuşulup durulması aile bağlarını zedeleyecek. Bu nedenle, iş dışında mümkün olduğu kadar normal ve ailesel ilişkilerinizi sağlamaya ve korumaya özen gösterin.
Biriktirdiğiniz Hisler Bir Süre Sonra Patlayabilir
Aile bireylerinizden birisinin, daha öncelerden beri hoşunuza gitmeyen bir özelliği, iş hayatı sırasında da işlerin aksamasına ya da diğer çalışanların işlerini aksatmasına neden oluyorsa, bu kişilere verecek olduğunuz tepkiler, uzun zamandan beri içinizde tuttuğunuz o hisler olabilir ve gerektiğinden daha fazla tepki gösterebilirsiniz. Örnek vermek gerekirse, yeni tedarikçilerle ya da aracılarla anlaşmak için gidilecek olan bir toplantıya gönderdiğiniz akrabanız, huyu olduğu gibi toplantıya da geç kalırsa sizin sinirlenmeniz normalden daha fazla olacaktır. Aşırı tepkilerden kaçınmak kadar her şeyin rayında ilerlemesi için de açık iletişim kurmalı ve işletme içerisinde hepinizin birbirinden bekledikleri açıkça belirtilmeli.
Karşılıklı Saygı ve Açık İletişim
Açık iletişim demişken, aile bireylerinizle ve özellikle büyüklerinizle her türlü konuyu ya da her hissettiğinizi açık bir şekilde konuşamayabilirsiniz. Bu aile içerisinde kabul edilebilir bir durumdur ve genellikle herkesin yaşadığı normal denilebilecek durumlar arasında. Fakat işletme içerisinde açık iletişim kurulması, sorunların daha büyük bir hale gelmeden önce ortadan kaldırılması herkes, kardeşler, akrabalar, diğer çalışanlar ve işletme için en iyisi olacak. Normalde aile içerisinde büyük bireylere duyulan sonsuz saygı ve koşulsuz bağlılık, bu gibi işletmelerin geleceği için daha resmi boyutlara sokulmalı ve o şekilde devam ettirilmeli. İşletme dışında yeniden aile ilişkilerine dönülebilir.
Eğlenceli Bir Meydan Okuma
Aile bireyleriniz ile çalışmak, kendisine güvendiğiniz ve nasıl kişilikleri olduğunu bildiğiniz insanlarla çalışmanız anlamına geliyor. Aileden olan kişilere diğer kişilere kıyasla daha fazla güven duyabilirsiniz. İnsanın güvende olduğunu hissetmesi, kendisini tamamen ve sürekli olarak işine verebilmesi anlamına gelecek ve bu mental hafiflik ve rahatlık, iş anında size ve diğer aile bireylerinize büyük kolaylıklar sağlayacak.